مقدمه
دانشهای مختلف در طول زمان در شاخهها و گرایشهای گوناگون گسترش مییابد. یکی از این شاخهها، معرفت کلامی است. امروزه علم کلام در دو شاخه مطالعه میشود: الهیات کلاسیک یا همان کلام قدیم و الهیات معاصر یا کلام جدید. در این دوره آموزشی تمرکز ما بر الهیات جدید است که سرفصلهای آن در حوزه کلام جدید و فلسفه دین به مخاطبان عزیز ارائه میشود. تلاش شده تا این موضوعات ساده شده و در عین حال به صورت جامع به شما ارائه شود. برای آشنایی با موضوعات فرعی این دوره آموزشی و دانستن اینکه در این دوره به طور خاص در مورد چه موضوعاتی بحث میکنیم به قسمت سرفصلهای دوره در همین صفحه مراجعه کنید.
در این دوره به سراغ مباحثی میرویم که کاربردی است. به طوری که موضوعات تخصصی الهیات معاصر را به خوبی بشناسید و آنها را بتوانید تحلیل کنید. موضوعات فرعی ای که اولویت کمتری دارند را مطرح نمیکنیم و شما را درگیر نکات پیچیده و سخت نکردهایم، مختصر، مفید، آسان و در عین حال عالمانه.
شما اکنون میتوانید یکی از بهترین دورههای آموزشی اعتقادی را بگذرانید. از لحاظ ارزش مباحث کافی است بدانید که با همین دوره پیشینه فکری بسیاری از روشنفکران برجسته معاصر و آبشخور اندیشههای انحرافی آنان را خواهید شناخت. هم مستند و علمی است و هم حاصل تجربه ساعتها پژوهش و مطالعات گسترده.
اجر معنوی برگزاری دوره الهیات معاصر را به عالم جلیل القدر، مرحوم حضرت آیت الله مصباح یزدی هدیه میکنیم. هر کس به همین نیت دوره الهیات معاصر را به دیگران معرفی کند، او را در اجر معنوی تمام این دوره سهیم میکنیم.
مقام معظم رهبری: «البتّه من کمتر اسم از افراد میآورم، [امّا] مرحوم آقای مصباح (رضوان الله علیه) یک استادِ فکر بود... ».
اجر معنوی دوره تقدیم به علامه مصباح (ره)
این دوره برای کسانی مفید است که میخواهند:
رشد معنوی آرزوی هر فردی است. مخصوصا اگر این رشد معنوی از راهی سریعتر و با جایگاهی والاتر به دست بیاید. هدایت کسی که به مسیحیت گرایش پیدا کرده است یا هدایت مسیحیای که نسبت به اسلام آگاهی کافی ندارد، میتواند بالاترین رشد معنوی را برای ما به ارمغان بیاورد.
امام صادق علیهالسلام میفرمایند: إنَّ الرَّجُلَ لَیَتَکَلَّمُ بِالکَلِمَهِ فَیَکتُبُ اللّه ُ بِها إیمانا فی قَلبِ آخَرَ ، فَیَغفِرُ لَهُما جَمیعا : شخصى سخنى بر لب جارى مىکند و خداوند به یُمن آن ، ایمان را در قلب شخصى دیگر ثبت مىکند و در پى آن، هر دو را با هم مىبخشد. (المحاسن: ۱/ ۳۶۱/ ۷۷۸ ).
شما با شرکت در این دوره این توانایی را پیدا میکنید تا بذر ایمان را در قلب مخاطبان مسیحی خود بنشانید. کار فوقالعاده بزرگی است.
تصور کنید که شما از طریق یکی از شبکههای اجتماعی میخواهید به سوالات یک مسیحی درباره اسلام پاسخ بدهید. چه مقدار از آنچه در ذهن او میگذرد اطلاع دارید؟ چقدر با عقاید او آشنایی دارید؟ متناسب با افکار او، چه پاسخی را به او میدهید که بیشترین تاثیرگذاری را داشته باشد؟ اصلا چه پاسخی باید بدهید؟ یا مثلا آیا شده که در شبکهای ماهوارهای ببینید که کشیشی مسیحی اسلام را به رگبار شبهات گرفته و یکه تازی میکند و آرزو کرده باشید کاش جواب او را بلد بودید و تماس میگرفتید و جوابش را می دادید؟ یا مثلا آیا شده در سایت یا وبلاگی مسیحی شبههای را علیه اسلام دیده باشید و بخواهید پاسخ او را بدهید؟ این دوره آغاز گام گذاشتن شما در این راه است و با مباحث تکمیلی دیگری که با راهنمایی ما طی خواهید کرد، به خوبی این توانایی را به دست خواهید آورد.
راستی شما به عنوان یک مسلمان عاشق پیامبر ص، در کدام یک از جبهههای مجازی توانستهاید در مقابل شبهات مسیحیت علیه اسلام، از پیامبرتان دفاع کنید؟
امام صادق(ع) در توضیح منظور آیه میفرمایند یعنی: اگر فردی بتواند دست کم، یک فرد را از راه گمراهی به راه هدایت بکشاند، مانند آن است که تمام مردم را به راه راست هدایت کرده باشد.
مباحثی که در این دوره مطرح میشود، به شما کمک میکند تا آبشخور اندیشههای بسیاری از روشنفکران معاصر را بشناسید.
تصویر برخی از روشنفکران که در این دوره با مبانی فکری آنان با رویکرد انتقادی، آشنا میشوید.
شبههپراکنان زیادی در اینترنت شبانهروزی علیه اسلام با تکیه بر مبانی الهیات معاصر شبههپراکنی میکنند. شما میتوانید با مهارت پیدا کردن در این موضوع، و نیز تکنیکهای پاسخ به شبهات(دوره شبهه شناسی کاربردی)، به شبهات آنان به صورت تخصصی جواب بدهید.
قوانین دوره:
هدف ما در این دوره آشنایی با مبانی فکری الهیات معاصر در یک سلسله مباحث کاملا آموزشی و علمی است. بنا بر این بر خلاف روشن فکرانی که از این رهگذر،توهینهای فراوانی را نسبت به مقدسات اسلام داشته اند، برای ما بی احترامی به مقدسات دیگر ادیان خط قرمز است.
بنای ما در این دوره بر این است که الهیات معاصر را بر اساس مبانی صحیح اسلامی مورد نقد و بررسی قرار دهیم، در عین این که مبانی روشنفکران این عرصه را نیز دقیق و بدون وادادگی درک و نقد نماییم.
مخاطبان دوره:
علمای عزیز، طلاب و مبلغینی که میخواهند به صورت تخصصی با موضوعات جدید الهیاتی و کلام جدید و منشا بسیاری از شبهات آشنا شوند، گذراندن این دوره برای آنها ضروری است.
اساتید معزز دانشگاه و نیز دانشجویان عزیز در رشتههای مختلف علوم انسانی و الهیات که سوالات بسیاری در موضوعات الهیاتی جدید دارند.
مباحث این دوره میتواند به کلیه عزیزانی که در مواجهه و مقابله با الحاد فعالیت و تلاش میکنند، کمک شایانی بنماید.
سیر مطالعاتی الهیات معاصر
شروع سیر مطالعاتی الهیات معاصر
مخاطبان دوره:
علمای عزیز، طلاب و مبلغینی که میخواهند به صورت تخصصی با موضوعات جدید الهیاتی و کلام جدید و منشا بسیاری از شبهات آشنا شوند، گذراندن این دوره برای آنها ضروری است.
اساتید معزز دانشگاه و نیز دانشجویان عزیز در رشتههای مختلف علوم انسانی و الهیات که سوالات بسیاری در موضوعات الهیاتی جدید دارند.
مباحث این دوره میتواند به کلیه عزیزانی که در مواجهه و مقابله با الحاد فعالیت و تلاش میکنند، کمک شایانی بنماید.
سرفصلهای دوره:
ملحدین پیوسته در صدد اثبات این مدعا هستند که میان دین و علم تعارض وجود دارد. برخی از روشنفکران معاصر مانند دکتر سروش، مصطفی ملکیان و … هم با این دیدگاه همراه هستند. الهیدانان برجستهای همچون علامه جعفری ره، علامه طباطبایی ره، شهید مطهری ره و … در نقطه مقابل این دیدگاه هستند. در این مبحث به تبیین و تجزیه و تحلیل رابطه میان علم و دین میپردازیم.
این بحث زاویه دیگری از بحث علم و دین را در حوزه علوم تجربی میکاود و با رویکرد انتقادی در صدد اثبات این مدعاست که میان علوم تجربی و دین، نه تنها تعارضی وجود ندارد بلکه تعاضد است.
علوم شناختی یا Cognitive science، به علومی میگویند که مسائل مربوط به ادراک انسانها را تجزیه و تحلیل میکند و از سلسله مباحثی میان رشتهای تشکیل شده است. در این مبحث ما بعد معرفت شناختی مباحث علوم شناختی را بررسی میکنیم.
امروزه با رشد روزافزون هوش مصنوعی، سوالات جدیدی در حوزههای الهیاتی پدید آمده است که در این بحث مسائل مربوط به هوش مصنوعی را میکاویم. در جلسه هوش مصنوعی به عناوین زیر میپردازیم:
مقدمه
تعریف هوش
تعریف هوش مصنوعی
نمونههای هوش مصنوعی
مساله اصلی در هوش مصنوعی
رابطه هوش مصنوعی با دین
جمعبندی از تبیین هوش مصنوعی
ماهیت بسیط هوش مصنوعی
نشانهگراها و پیوندگراها
اتاق چینی
آزمون تورینگ
در این دوره نمونه کلیپهایی از رباتهای پیشرفته را هم در اختیار شما قرار میدهیم.
الهیات عصب شاخهای از علومشناختی است که به دلیل اهمیت بسیار آن، به صورت اختصاصی آن را مطرح و بحث و بررسی کردیم. قسمتی از موضوعات الهیات عصب به بحث تجربه دینی ارتباط پیدا میکند.
در این دوره همچنین به الهیات عصب می پردازیم. برخی از موضوعات فرعی بحث الهیات عصب که مطرح کردهایم عبارتند از:
اهمیت الهیات عصب یا نورو ساینس
الهیات عصب و الحاد
تکامل و نئوداروینیسم
انواع نگرشها به تکام
کلاه خدا در الهیات عصب
موضع نیوبرگ در الهیات عصب
مغالطه بزرگ در نوروساینس
هرمنوتیک را به جرات میتوان مادر مباحث الهیات معاصر دانست. در مبحث هرمنوتیک، هرمنوتیک کلاسیک را معرفی میکنیم و سپس با رویکرد انتقادی، رویکرد فلسفی گادامر را نقد و بررسی می کنیم. دیدگاههای شلایر ماخر، گادامر و به طور کلی جریان هرمنوتیک فلسفی را در این مبحث با رویکرد انتقادی، تجزیه و تحلیل میکنیم.
مبحث تجربه دینی از مباحث به روز و مهم الهیات معاصر است که یکی از کلیدیترین محورهای آن بحث وحی و تجربه دینی است. این سوال که آیا وحی همان تجربه دینی است در این مبحث بررسی میشود. همچنین گذری به سایر مصادیق تجربه دینی مانند رویا و مکاشفه و … هم داریم.
میتوان گفت امروزه شکاکیت مطلق وجود ندارد، اما در همان جریان شکاکیت نسبی هم مباحث فراوانی است که باید تجزیه و تحلیل شود. دیدگاه مغز در خمره را تحلیل میکنیم و ادله شکاکها را با رویکرد انتقادی در این جلسه تجزیه و تحلیل میکنیم.
مهران –
من این دوره را پسندیدم. عالی بود. فقط بقیه جلساتش رو هم ادامه بدین.
فاطمه عربی –
عالی است دوره الهیات معاصر
خانی –
سلام خیلی ممنون بایت مطالب جالب شما